Xơ gan ứ mật nguyên phát: Nguyên nhân và cách điều trị

Bệnh xơ gan ứ mật nguyên phát là gì?

Xơ gan mật nguyên phát hay còn gọi là xơ gan mật, xơ gan mật tiên phát hoặc PBC. Câu hỏi được quan tâm là xơ gan ứ mật là gì? Đây là tình trạng khi các ống dẫn mật trong gan bị viêm nhiễm và tắc nghẽn. Mật là một chất dịch được sản sinh ra trong gan. Mật đóng vai trò quan trọng trong việc tiêu hóa thức ăn, lọc những hồng cầu thoái hóa, cholesterol và chất độc. Ống dẫn mật bị hư tổn sẽ dẫn đến tình trạng các chất gây hại tích tụ trong gan làm xơ gan.

Những ai thường mắc phải bệnh xơ gan ứ mật nguyên phát?

Phần lớn bệnh nhân là phụ nữ trong độ tuổi từ 30-60. Bạn có thể hạn chế khả năng mắc bệnh bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để biết thêm thông tin.

Triệu chứng và dấu hiệu

Những dấu hiệu và triệu chứng bệnh xơ gan ứ mật nguyên phát là gì?

Các triệu chứng xơ gan mật nguyên phát trong giai đoạn đầu như ngứa ngáy toàn thân hoặc lòng bàn tay, bàn chân. Các triệu chứng thường gặp tiếp theo đó là vàng da, mệt mỏi và dễ bị bầm tím. Khi bị xơ càng nặng, gan sẽ suy gây ra triệu chứng sưng chân, ngủ lịm, tràn dịch màng bụng và lú lẫn. Những biến chứng khác bao gồm: xuất huyết do giãn tĩnh mạch thực quản ở người bị xơ gan hoặc thiếu vitamin, loãng xương hoặc đau khớp.

Có thể có các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Hãy đến bệnh viện hoặc gặp bác sĩ nếu bạn có một trong những triệu chứng như trên. Cơ địa và tình trạng bệnh lý có thể khác nhau ở nhiều người. Hãy luôn thảo luận với bác sĩ để được chỉ định phương pháp chẩn đoán, điều trị và xử lý tốt nhất dành cho bạn.

Nguyên nhân

Nguyên nhân gây xơ gan ứ mật nguyên phát là gì?

Nguyên nhân chính xác gây xơ gan ứ mật nguyên phát, mặc dù vẫn chưa được xác định, nhưng được cho là do rối loạn tự miễn. Tự miễn có nghĩa là hệ thống miễn dịch của cơ thể đối kháng lại các mô trong chính cơ thể. Cụ thể hơn, trong cơ thể có một loại tế bào lympho T (tế bào bạch cầu) có vai trò chống lại những vi khuẩn có hại xâm nhập vào.

Tuy nhiên, trong trường hợp xơ gan mật nguyên phát, tế bào này dần tích tụ trong gan, đồng thời xâm nhập và phá hủy các tế bào lót trong ống mật của gan. Các ống mật bị viêm lan rộng và phá hủy các tế bào gan gần đó. Các tế bào gan khi bị phá hủy sẽ hình thành nên các mô sẹo dẫn đến xơ gan.

Nguy cơ mắc bệnh

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh xơ gan ứ mật nguyên phát?

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh xơ gan mật tiên phát bao gồm:

• Yếu tố duy truyền: nếu có ai trong gia đình bị căn bệnh này, bạn cũng có thể có khả năng mắc bệnh.
• Yếu tố từ môi trường: nghiên cứu cho thấy rằng yếu tố duy truyền khi kết hợp với nhân tố môi trường có khả năng thúc đẩy việc nhiễm bệnh xơ gan mật nguyên phát. Các yếu tố môi trường bao gồm: nhiễm khuẩn, khói thuốc, các hóa chất môi trường độc hại…

Bạn vẫn có thể mắc xơ gan ứ mật nguyên phát cho dù không có các yếu tố nguy cơ. Những dấu hiệu trên chỉ mang tính tham khảo. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa để biết thêm chi tiết.

Điều trị

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những phương pháp nào dùng để điều trị bệnh xơ gan ứ mật nguyên phát?

Hiện nay vẫn chưa có biện pháp cụ thể điều trị xơ gan ứ mật nguyên phát. Các phương pháp được đưa ra chỉ nhằm giảm triệu chứng bệnh. Những phương pháp này bao gồm: dùng thuốc ursodiol và colchicine để giảm các triệu chứng và hư hại gan, dùng cholestyramine để giảm cảm giác ngứa. Ngoài ra, bạn cũng cần bổ sung canxi hoặc vitamin D để ngăn chặn tình trạng loãng xương. Hạn chế dùng muối để giảm các tích tụ trong gan. Trong các trường hợp nặng, cấy ghép gan nhân tạo là sự lựa chọn tốt để điều trị xơ gan ứ mật nguyên phát.

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán bệnh xơ gan ứ mật nguyên phát?

Bác sĩ sẽ chẩn đoán sơ bộ thông qua các triệu chứng, kết quả kiểm tra sức khỏe và xét nghiệm máu, bao gồm xét nghiệm kiểm tra chức năng gan và xét nghiệm kháng thể kháng ti thể (AMA). Sinh thiết gan là cách tốt nhất để xác minh chẩn đoán của bác sĩ. Ngoài ra, các phương pháp chẩn đoán khác như chụp CT, chụp cộng hưởng từ (MI) hoặc chụp X-quang đường mật cũng giúp cho việc chuẩn đoán được chính xác hơn.

Phong cách sống và thói quen sinh hoạt

Những thói quen sinh hoạt nào giúp tôi hạn chế diễn tiến của bệnh xơ gan mật nguyên phát?

Bạn có thể kiểm soát tốt tình trạng bệnh của mình nếu bạn lưu ý vài điều dưới đây:

• Tái khám đúng lịch hẹn để được theo dõi diễn tiến các triệu chứng cũng như tình trạng sức khỏe của bạn.
• Dùng thuốc theo sự hướng dẫn của bác sĩ, không được tự ý uống thuốc không được chỉ định hoặc tự ý bỏ thuốc trong toa được kê cho bạn.
• Giảm lượng muối đang sử dụng.
• Tập thể dục.
• Không uống rượu.

Hãy quan tâm nhiều hơn đến sức khỏe của bản thân và gia đình mình ngay hôm nay.

Pacific Cross Việt Nam cung cấp các chương trình bảo hiểm sức khỏe và bảo hiểm du lịch phù hợp với từng yêu cầu và ngân sách của khách hàng. Cho dù là chương trình bảo hiểm cho cá nhân bạn, cho gia đình bạn hoặc doanh nghiệp của bạn, chúng tôi ở đây để đảm bảo rằng bạn nhận được sản phẩm bảo hiểm tốt nhất.

Nếu bạn chưa chắc chắn về chương trình bảo hiểm nào phù hợp với nhu cầu của mình, hãy sử dụng Chương trình Lựa Chọn Bảo Hiểm của chúng tôi hoặc liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí qua email: inquiry@pacificcross.com.vn.

Nguồn tham khảo

Ferri, Fred. Ferri’s Netter Patient Advisor. Philadelphia, PA: Saunders / Elsevier, 2012. Bản in. Trang 329

Porter, R. S., Kaplan, J. L., Homeier, B. P., & Albert, R. K. (2009). The Merck manual home health handbook. Whitehouse Station, NJ, Merck Research Laboratories. Trang 224

Primary biliary cirrhosis. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/primary-biliary-cirrhosis/basics/definition/con-20029377. Ngày truy cập 30/09/2015

Primary biliary cirrhosis. https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000282.htm. Ngày truy cập 30/09/2015