Ung thư phổi: Hiểu đúng để chủ động phòng ngừa

Ung thư phổi là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Tuy nhiên, nếu bệnh được phát hiện và điều trị trong giai đoạn sớm, khả năng chữa khỏi là hoàn toàn có thể. Để đạt được điều đó, một trong những bước đầu tiên và cơ bản nhất bạn có thể thực hiện là trang bị đầy đủ kiến thức về căn bệnh.

Ung thư phổi là gì?

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC), ung thư là bệnh xảy ra khi các tế bào trong cơ thể phát triển ngoài tầm kiểm soát. Ung thư bắt đầu ở phổi gọi là ung thư phổi.

Có hai loại là ung thư phổi thường gặp là ung thư phổi tế bào nhỏ và ung thư phổi không tế bào nhỏ (phổ biến hơn, chiếm khoảng 85% trong tổng số các ca bệnh hiện nay).

Ở những giai đoạn cuối, ung thư phổi có thể di căn đến các bộ phận khác trong cơ thể như hạch bạch huyết, dạ dày, xương,… Và ngược lại, tế bào ung thư ở các bộ phận khác cũng có nguy cơ di căn đến phổi.

Các tế bào ung thư phổi. Ảnh: National Cancer Institute – Unplash

Các yếu tố nguy cơ 

• Hút thuốc: yếu tố nguy cơ số một

Tại Hoa Kỳ, khói thuốc lá liên quan đến khoảng 80% đến 90% trường hợp tử vong do ung thư phổi. Theo một số nghiên cứu, người hút thuốc lá (hoặc những sản phẩm thuốc lá khác như xì gà hoặc tẩu) có nguy cơ mắc hoặc tử vong vì bệnh cao gấp 15 đến 30 lần so với người bình thường. Nguy cơ này cũng tiềm tàng đối với người chỉ hút một vài điếu thuốc mỗi ngày (hoặc hút thuốc thỉnh thoảng).

• Khói thuốc:

Tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động/ không tự nguyện cũng là một yếu tố nguy cơ.

• Tiền sử cá nhân hoặc gia đình có bệnh ung thư phổi:

Một người đã từng bị ung thư phổi và đã được điều trị khỏi trước đây vẫn có nguy cơ bị ung thư phổi khác, đặc biệt đối với người hút thuốc. Nguy cơ mắc bệnh cũng cao gấp đôi ở những người có người thân bị ung thư phổi. Điều này có thể đúng vì họ cũng hút thuốc, hoặc họ sống và làm việc ở cùng một nơi và có tiếp xúc với các chất khác có nguy cơ gây bệnh.

• Các yếu tố nguy cơ môi trường:

Nhiễm phóng xạ, tiếp xúc với tia xạ hoặc làm việc trong môi trường có phơi nhiễm với amiang, radon, kim loại (asen, crom, niken), bức xạ ion hoá và hydrocarbon thơm đa vòng.

• Nhiễm HIV:

Tỷ lệ mắc ung thư phổi ở những bệnh nhân nhiễm HIV cao hơn.

Những biểu hiện lâm sàng của ung thư phổi

Đa số các bệnh nhân mắc bệnh thường không có hoặc có thể có một số triệu chứng không đáng kể trong giai đoạn đầu. Chẳng hạn như:

• Ho nhiều
• Đau, tức ngực
• Chán ăn, sút cân
• Da xanh xao

Các triệu chứng này thường dễ bị nhầm lẫn thành triệu chứng cảm ho thông thường và vô tình bị bỏ qua. Bệnh nhân thường đến gặp bác sĩ khi đã xuất hiện các triệu chứng nặng hơn như:

• Ho ra máu
• Đau tức ngực khi thở, ho, hắt hơi
• Mệt mỏi thường xuyên và kéo dài

Thậm chí, có một số bệnh nhân phát hiện mình mắc ung thư phổi khi đi khám ở các bộ phận khác, lúc này, có thể, bệnh đã di căn.

Phương pháp chẩn đoán

Với sự tiến bộ của y học hiện nay, ung thư phổi có thể được chẩn đoán bằng nhiều hình thức, tùy vào từng loại, giai đoạn bệnh và thể chất của bệnh nhân. Một số phương pháp được các bác sĩ ứng dụng như:

• X-quang ngực
• CT hoặc kết hợp PET-CT
• Xét nghiệm mô bệnh học về dịch màng phổi hoặc đờm
• Thông thường sinh thiết hướng dẫn bằng soi phế quản và sinh thiết lõi, đôi khi sinh thiết phổi mở

Chẩn đoán ung thư phổi bằng phương pháp sinh thiết tế bào phổi

Phương pháp điều trị 

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế hay bác sĩ. Hãy đi khám, kiểm tra sức khỏe nếu bạn có bất kỳ biểu hiện sức khỏe bất thường hoặc các triệu chứng nghi ngờ liên quan đến ung thư phổi.

Cũng như việc chẩn đoán, các bác sĩ chuyên khoa sẽ dựa vào tình trạng bệnh và thể trạng sức khỏe của bệnh nhân để đưa ra lời khuyên và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Một số phương pháp điều trị phổ biến hiện nay như phẫu thuật cắt bỏ các tế bào ung thư, hóa trị, xạ trị, điều trị đích, điều trị miễn dịch, điều trị giảm nhẹ,…

Trong đó, Liệu pháp miễn dịch là một loại trị liệu sinh học giúp tăng cường hệ thống miễn dịch (được tạo nên từ các tế bào bạch cầu và các cơ quan, mô của hệ thống bạch huyết) chống lại ung thư. Phương pháp điều trị là sử dụng các tế bào được tạo ra từ các sinh vật sống để cải thiện hoặc khôi phục chức năng hệ thống miễn dịch.

Chủ động phòng tránh ung thư phổi

• Nói KHÔNG với thuốc lá
• Tránh hút thuốc lá thụ động
• Xây dựng lối sống lành mạnh: ăn uống khoa học, tập luyện thể thao thường xuyên, nói không với các chất kích thích,…
• Khám tầm soát ung thư, nếu gia đình bạn có tiền sử bị ung thư phổi hoặc bạn là một người thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc lá/ làm việc trong môi trường ô nhiễm
• Chuẩn bị một kế hoạch tài chính cho các vấn đề sức khỏe. Ung thư phổi hay những căn bệnh nguy hiểm khác có thể xảy đến với chúng ta ở bất kỳ thời điểm nào trong đời. Nó không chỉ đe dọa sức khỏe và tính mạng của chúng ta mà còn đẩy chúng ta vào tình trạng khó khăn về kinh tế. Vì vậy, những kế hoạch phòng ngừa rủi ro tài chính như một chương trình bảo hiểm là không thể thiếu đối với mỗi người.

Pacific Cross Việt Nam mong rằng bài viết trên có thể cung cấp cho bạn đầy đủ những thông tin cần thiết về ung thư phổi cũng như giúp bạn hiểu rõ hơn về cách chủ động phòng ngừa căn bệnh này.

Tham vấn y khoa: Tiến sĩ – Bác sĩ Nguyễn Khắc Lương Quang

Bạn có thể quan tâm:

Bệnh lao phổi: Bệnh lý có nguy cơ lây nhiễm cao – Pacific Cross Vietnam

Bệnh viêm phổi: Nguyên nhân và cách điều trị | Pacific Cross Việt Nam

Phổi tắc nghẽn mạn tính là bệnh gì? | Pacific Cross Vietnam

Tràn dịch màng phổi là bệnh gì? Có nguy hiểm không | Pacific Cross

Nguồn tham khảo:

https://www.cdc.gov/cancer/lung/basic_info/what-is-lung-cancer.htm

https://www.cancer.org/cancer/lung-cancer/causes-risks-prevention/what-causes.html#:~:text=Smoking%20tobacco%20is%20by%20far,often%20interacts%20with%20other%20factors.

Lung cancer | Cancer Research UK

https://www.lungcancerresearchfoundation.org/lung-cancer-facts/