Viêm da cơ địa là gì?
Viêm da cơ địa là một bệnh viêm da mãn tính, gây ngứa và thường liên quan đến các bệnh cơ địa khác như hen suyễn, sốt cỏ khô hay viêm mũi dị ứng. Triệu chứng của bệnh thường bắt đầu ở tuổi sơ sinh và có thể kéo dài đến khi trưởng thành, hoặc xuất hiện bất kỳ thời điểm nào trong cuộc đời.
Nhận biết viêm da cơ địa như thế nào ?
Bệnh viêm da cơ địa có thể xuất hiện ở bất cứ vùng da nào của cơ thể nhưng thường gặp nhất là vùng bàn tay và các nếp gấp trên cơ thể.
Các triệu chứng thường xuất hiện nhiều lần cho nên ảnh hưởng rất nhiều đối với bệnh nhân khiến họ khó chịu cũng như cơ thể mệt mỏi thường xuyên.
Các triệu chứng và dấu hiệu của viêm da cơ địa theo từng độ tuổi
Triệu chứng đặc trưng của bệnh viêm da cơ địa là sự viêm đỏ da, tróc vảy, chảy dịch, dày sừng, nứt nẻ, và cảm giác ngứa râm ran hoặc ngứa dữ dội. Tuy nhiên, triệu chứng này có thể khác nhau tùy theo độ tuổi và giai đoạn của bệnh như sau :
Triệu chứng viêm da cơ địa ở trẻ sơ sinh
Dưới đây là những triệu chứng viêm da cơ địa thường gặp ở trẻ sơ sinh từ 0 – 2 tuổi:
- Da bị đỏ và khô
- Vùng da có nhiều vảy, mẩn ngứa, sần sùi
- Tiết chất lỏng hoặc dịch nhầy trên da
- Khu vực da bị sưng, tấy đỏ hoặc phồng lên
- Trẻ có xu hướng ngứa hoặc kích thích vùng da bị tổn thương
- Trẻ không ngủ tốt do cảm giác ngứa
- Vùng da bị tổn thương có thể xuất hiện những điểm chảy máu hoặc nhiễm khuẩn do việc gãi ngứa khiến da bị tổn thương.
Nếu bạn phát hiện những triệu chứng này ở trẻ sơ sinh, hãy đưa bé đến gặp bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời.
Triệu chứng viêm da cơ địa ở trẻ em
Triệu chứng của bệnh thường bắt đầu bằng những đốm đỏ trên da, có thể ngứa hoặc không ngứa. Sau đó, các đốm này sẽ phát triển thành các vết phồng rộp, dày và khô. Nếu vết bị nhiễm trùng, có thể xuất hiện dịch mủ và ngứa rất nhiều.
Triệu chứng của bệnh cũng có thể khác nhau tùy thuộc vào từng trẻ. Tuy nhiên, một số triệu chứng chung của viêm da cơ địa ở trẻ em bao gồm:
- Da khô và đổ vảy
- Đốm đỏ, sần sùi và ngứa
- Sưng tấy và viêm ở vùng da bị ảnh hưởng
- Bong tróc da và xuất hiện vết thâm
- Bệnh có thể ảnh hưởng tới mặt, tai, cổ, khuỷu tay, khớp, gót chân và khuỷu tay.
Đối với triệu chứng viêm da cơ địa ở trẻ em tương đối giống với ở trẻ sơ sinh cho nên cần cha mẹ theo dõi triệu chứng bệnh để điều trị kịp thời và hạn chế được rủi ro sau này.
Vùng bị viêm da cơ địa bị sưng tấy, ửng đỏ
Triệu chứng viêm da cơ địa ở người lớn
Viêm da cơ địa ở người lớn thường ít có biểu hiện như trẻ em bởi vì người lớn có sức đề kháng tốt hơn trẻ nhỏ vì thế bệnh viêm da cơ địa thường ít có biểu hiện ra bên ngoài.
Nhưng nếu có biểu hiện thì dưới đây là những biểu hiện của bệnh viêm da cơ địa ở người lớn giai đoạn cấp tính và mãn tính.
Viêm da cơ địa ở người lớn trong giai đoạn cấp tính có các triệu chứng sau đây:
- Xuất hiện nhiều ban đỏ trên da.
- Trên bề mặt da có mụn nước nhỏ và nông.
- Mụn nước vỡ chảy dịch gây phù nề, vảy tiết.
- Vùng da tổn thương thấy ngứa, nóng rát và sưng đau.
- Da bị tổn thương có thể bị bội nhiễm, loét, mụn mủ, sưng nóng, và nhiều triệu chứng khác.
Viêm da cơ địa trong giai đoạn mạn tính có thể gây ra các triệu chứng sau:
- Vùng da bị tổn thương có dấu hiệu thâm sạm, dày sừng, nứt nẻ.
- Ngứa ngáy từ nhẹ đến dữ dội.
Nguyên nhân gây viêm da cơ địa
Nguyên nhân viêm da cơ địa không được rõ ràng, tuy nhiên các yếu tố sau đây có thể đóng vai trò trong việc gây ra bệnh:
- Yếu tố di truyền: Bệnh viêm da cơ địa có thể được kế thừa từ các thành viên trong gia đình.
- Tình trạng sức khỏe: Viêm da cơ địa thường xuất hiện khi người bệnh đang gặp các bệnh khác như hen suyễn, viêm mũi dị ứng hoặc dị ứng thực phẩm.
- Môi trường sống: Tiếp xúc với các chất kích thích như bụi, phấn hoa, tia UV từ ánh nắng mặt trời cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Stress và tâm lý: Các tình huống stress hoặc tâm lý không ổn định có thể làm tăng khả năng bị viêm da cơ địa cao hơn với người thường.
- Chế độ ăn uống: Các chất kích thích từ thực phẩm như đồ ăn nhanh, đồ chiên, các loại đồ uống có cồn, cà phê hay chocolate có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Các biến chứng viêm da cơ địa thường gặp
Nếu không được chăm sóc đúng cách, viêm da cơ địa có thể dẫn đến nhiều biến chứng. Dưới đây là một số biến chứng phổ biến nhất của viêm da cơ địa:
- Nhiễm trùng da: Viêm da cơ địa làm cho da bị rách và nứt, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm phát triển. Nếu không được điều trị kịp thời, nhiễm trùng có thể lan rộng và dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng khác.
- Căng thẳng tâm lý: Viêm da cơ địa gây ra sự khó chịu và xấu hổ, ảnh hưởng đến tâm lý và tinh thần của bệnh nhân. Việc hỗ trợ tâm lý và giảm cân bằng cảm xúc là rất cần thiết để giúp bệnh nhân cải thiện chất lượng cuộc sống.
- Viêm da mãn tính, bong tróc da : Viêm da cơ địa về lâu dài dẫn đến viêm da thần kinh, khiến cho tình trạng viêm da nặng nề cũng như cơn ngứa kéo dài hơn. Ngứa càng nhiều sẽ khiến cho bệnh nhân gãi nhiều hơn, từ đó vùng da cơ địa bị xấu và mất thẩm mỹ.
- Rối loạn giấc ngủ : Viêm da cơ địa có thể gây ra rối loạn giấc ngủ ở một số bệnh nhân. Tình trạng này có thể do đau, ngứa và khó chịu của da gây ra, khiến cho bệnh nhân khó ngủ vào ban đêm.
Chẩn đoán viêm da cơ địa
Viêm da cơ địa là một bệnh lý da liên quan đến sự viêm của tuyến bã nhờn trên da. Để chẩn đoán viêm da cơ địa, bác sĩ sẽ thực hiện các bước sau ở vùng da để xem xét tình trạng hiện tại:
- Khám da: Bác sĩ sẽ kiểm tra khu vực da bị ảnh hưởng để xác định các triệu chứng của viêm da cơ địa. Những triệu chứng này có thể bao gồm mụn trứng cá, da đỏ và sần sùi.
- Tiến hành một số xét nghiệm: Bác sĩ có thể yêu cầu một số xét nghiệm để loại trừ các bệnh lý da khác như eczema, bệnh sẩn mẩn và chàm.
- Xem xét lịch sử bệnh lý: Bác sĩ sẽ hỏi về lịch sử bệnh lý của bệnh nhân để đánh giá những yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của viêm da cơ địa, bao gồm di truyền và môi trường sống.
- Điều trị thử nghiệm: Bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân điều trị thử nghiệm để xác định liệu liệu phương pháp điều trị có hiệu quả với trường hợp bệnh nhân này hay không.
Dựa trên kết quả của các bước trên, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán chính xác về viêm da cơ địa và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp để giảm thiểu các triệu chứng của bệnh.
Cách điều trị viêm da cơ địa
Do đó, việc điều trị tập trung vào việc làm giảm sự viêm và kiểm soát sản xuất bã nhờn trên da. Dưới đây là một số phương pháp điều trị viêm da cơ địa:
- Sử dụng thuốc bôi: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc bôi chứa corticosteroid để giảm sự viêm và ngứa trên da. Ngoài ra, các thuốc bôi chứa retinoid cũng có thể được sử dụng để kiểm soát sản xuất bã nhờn trên da.
- Sử dụng thuốc uống: Nếu các triệu chứng của viêm da cơ địa nặng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc uống như isotretinoin để giảm sản xuất bã nhờn trên da và giảm viêm.
- Điều trị bằng ánh sáng: Việc sử dụng ánh sáng tự nhiên có thể giúp làm giảm sự viêm trên da. Trong điều trị ánh sáng, bác sĩ sẽ sử dụng một loại ánh sáng nhân tạo để tác động lên các tuyến bã nhờn trên da.
- Thay đổi chế độ ăn uống: Một số nghiên cứu cho thấy rằng thay đổi chế độ ăn uống có thể giúp giảm các triệu chứng của viêm da cơ địa. Bệnh nhân nên hạn chế ăn đồ ăn có đường và tinh bột, uống đủ nước, ăn nhiều rau xanh và trái cây để cải thiện sức khỏe da.
- Hỗ trợ tâm lý: Stress và tâm lý có thể làm tăng sự viêm trên da, do đó, việc hỗ trợ tâm lý như yoga, thiền, tập thể dục và giảm căng thẳng có thể giúp cải thiện các triệu chứng của viêm da cơ địa.
Nếu bệnh nhân bị viêm da cơ địa nặng, cần được điều trị và theo dõi bởi bác sĩ da liễu. Bệnh nhân nên tuân thủ đầy đủ chỉ đạo điều trị và lịch hẹn tái khám để đảm bảo điều trị hiệu quả và ngăn ngừa tái phát bệnh.
Sử dụng thuốc bôi giúp điều trị viêm da cơ địa hiệu quả
Cách điều trị viêm da cơ địa bằng dân gian
Các mẹo điều trị từ dân gian có tác dụng chữa tổng thương các vùng da bị viêm da cơ địa được áp dụng từ bao đời nay. Đặc biệt, hiệu quả và tiết kiệm nếu như người bệnh không dư dả về tài chính
Một vài cách điều trị viêm da từ dân gian như sau :
- Chữa viêm da cơ địa tại nhà bằng lá khế
- Sử dụng lá đinh lăng điều trị viêm da cơ địa
- Tắm lá chè xanh
- Lá ổi
- Lá bàng
- Lá lốt
- Nha đam
- Lá khế
- Tắm nước muối ấm
- Có thể sử dụng nước muối sinh lý
Cách phòng ngừa viêm da cơ địa
Viêm da cơ địa hiện nay chưa có phương pháp điều trị hiệu quả, bạn có thể hạn chế viêm da cơ địa khởi phát bằng cách áp dụng các phương pháp sau :
- Sử dụng kem dưỡng ẩm: Sử dụng kem dưỡng ẩm hàng ngày để giữ cho da ẩm mượt. Chọn loại kem dưỡng ẩm không chứa hóa chất gây kích ứng cho da
- Điều chỉnh chế độ ăn uống: Tăng cường ăn các loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là các loại thực phẩm giàu omega-3 như cá, hạt chia và lạc. Tránh ăn các loại thực phẩm gây kích ứng da như cà phê, rượu, sô cô la và đồ ngọt.
- Tránh tiếp xúc với chất kích ứng: Tránh tiếp xúc với các chất kích ứng như xà phòng, nước hoa, kem lót trang điểm và hóa chất khác. Sử dụng các sản phẩm không gây kích ứng cho da.
- Điều chỉnh thói quen vệ sinh: Thường xuyên tắm và sử dụng xà phòng, tuy nhiên hạn chế sử dụng xà phòng trực tiếp lên da và không tắm nước quá nóng. Sau khi tắm, lau khô da nhẹ nhàng và sử dụng kem dưỡng ẩm.
- Điều chỉnh thời gian ở trong không khí khô: Nếu sống trong môi trường khô, sử dụng máy lọc không khí và giữ ẩm cho không gian sống. Sử dụng bình phun nước để giữ ẩm cho da.
- Sử dụng thuốc hoặc kem mỡ da: Nếu các biện pháp trên không đem lại hiệu quả, sử dụng thuốc hoặc kem mỡ được kê đơn bởi bác sĩ để điều trị viêm da cơ địa.
Các câu hỏi thường gặp về bệnh viêm da cơ địa
Viêm da cơ địa tên tiếng Anh là gì ?
Viêm da cơ địa được gọi là atopic dermatitis (eczema) trong tiếng Anh.
Bệnh viêm da cơ địa có chữa dứt hoàn toàn được không?
Viêm da cơ địa là một bệnh da khó chữa hoàn toàn, tuy nhiên, với các biện pháp điều trị thích hợp, bệnh nhân có thể kiểm soát được triệu chứng và giảm thiểu tần suất tái phát của bệnh.
Các biện pháp điều trị cho viêm da cơ địa bao gồm sử dụng các loại kem dưỡng da, thuốc hoặc kem mỡ chứa corticoid, thuốc kháng histamin, thuốc kháng viêm và các loại thuốc khác được kê đơn bởi bác sĩ.
Ngoài ra, các biện pháp tự chăm sóc như giữ da ẩm mượt, tránh tiếp xúc với các chất kích ứng và điều chỉnh chế độ ăn uống cũng giúp giảm thiểu triệu chứng của viêm da cơ địa.
Tuy nhiên, viêm da cơ địa tái phát bất cứ lúc nào và trở nên khó kiểm soát nếu không được điều trị đúng cách và duy trì các biện pháp chăm sóc da thường xuyên. Do đó, nên thường xuyên đi khám và tư vấn với bác sĩ để theo dõi và điều trị triệu chứng bệnh hiệu quả.
Viêm da cơ địa có nguy hiểm không?
Viêm da cơ địa là một bệnh da khá phổ biến và không gây nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách, bệnh có thể gây ra những tác hại và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Ai có nguy cơ mắc viêm da cơ địa?
Mọi người đều có thể mắc viêm da cơ địa, nhưng có một số yếu tố có thể tăng nguy cơ mắc bệnh này.
Các yếu tố tăng nguy cơ mắc viêm da cơ địa bao gồm:
- Di truyền: Viêm da cơ địa có thể được truyền từ cha mẹ sang con cái.
- Độ tuổi: Bệnh thường bắt đầu trong tuổi vị thành niên và có thể kéo dài suốt đời.
- Giới tính: Viêm da cơ địa thường gặp ở cả nam và nữ, nhưng có một số nghiên cứu cho thấy nó phổ biến hơn ở nữ giới.
- Môi trường: Tiếp xúc với các tác nhân kích ứng như hóa chất, bụi bẩn, môi trường khô hạn và nhiều ánh nắng có thể gây ra viêm da cơ địa hoặc làm tình trạng bệnh trở nên nặng hơn.
- Tình trạng sức khỏe khác: Viêm da cơ địa có thể xuất hiện hoặc trở nên nghiêm trọng hơn khi bệnh nhân bị bệnh lý khác như bệnh tim, tiểu đường, suy giảm miễn dịch…
Nếu bạn có yếu tố tăng nguy cơ của viêm da cơ địa hoặc có triệu chứng của bệnh, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và điều trị đúng cách.
Yếu tố di truyền đóng nguyên nhân lớn đến việc bị viêm da cơ địa
Viêm da cơ địa có lây không?
Viêm da cơ địa không phải là một bệnh lây nhiễm, nó không được truyền từ người này sang người khác thông qua tiếp xúc với da hoặc các vật dụng khác.
Viêm da cơ địa điều trị bao lâu?
Để điều trị viêm da cơ địa phải mất hàng tháng trời cho đến hàng năm nếu như người bệnh tuân thủ theo các phương pháp điều trị đến từ bác sĩ
Viêm da cơ địa ở chân bôi thuốc gì?
Bị viêm da cơ địa ở chân có thể sử dụng các thuốc ức chế như sau :
- Thuốc trị viêm da cơ địa Sodermix
- Thuốc bôi Dermovate Cream
- Thuốc bôi Dipolac G
- Thuốc bôi trị viêm da cơ địa Gentrisone
- Thuốc bôi Korcin trị viêm da cơ địa
- Thuốc bôi Clobetasol Propionate
- Thuốc bôi Steroid (Hydrocortison)
- Thuốc bôi Benzoyl Peroxide
- Thuốc bôi ức chế miễn dịch Tacrolimus
- Thuốc uống kháng Histamin – Fexofenadine
Người bệnh nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ trước khi sử dụng các loại thuốc bôi để tránh trường hợp có tác dụng phụ hoặc gây dị ứng đối với làn da của mình.
Hy vọng rằng với những gì mà Pacific Cross chia sẻ phía trên sẽ giúp bạn đọc hiểu về bệnh viêm da cơ địa là gì cũng như cách phòng bệnh và điều trị bệnh hiệu quả
Nguồn tham khảo :
Atopic dermatitis (Atopic Eczema): Symptoms and Causes — DermNet (dermnetnz.org)
https://www.niams.nih.gov/health-topics/atopic-dermatitis
https://nationaleczema.org/eczema/types-of-eczema/atopic-dermatitis/
