Back to top

Bênh dày sừng ánh sáng: Nguyên nhân và cách điều trị

Người đăng/tác giả : Pacific Cross

This post is also available in: English

Dày sừng ánh sáng (còn gọi là bệnh dày sừng quang hóa) là một mảng sần sùi, có vảy trên da phát triển sau nhiều năm tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Nó thường được tìm thấy trên mặt, môi, tai, cẳng tay, da đầu, cổ hoặc mu bàn tay.

Dày sừng quang hóa phát triển chậm và thường xuất hiện lần đầu ở những người trên 40 tuổi. Bạn có thể giảm nguy cơ mắc tình trạng da này bằng cách giảm thiểu tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và bảo vệ da khỏi tia cực tím (UV).

Để tìm hiểu chi tiết về vấn đề viêm da dày sừng là gì, mời bạn tham khảo phần nội dung bên dưới đây.

bệnh dày sừng ánh sáng là gì ?

 Dày sừng quang hóa là một mảng sần sùi trên da.

Bệnh dày sừng ánh sáng là gì?

Bệnh dày sừng ánh sáng (actinic keratosis) là gì? Đây là tình trạng da bị thô ráp, có vảy khi tiếp xúc với mặt trời, đặc biệt là trên mặt, tay, cánh tay và cổ. Căn bệnh này thường gặp ở những người da trắng, mắt xanh.

Trong hầu hết các trường hợp, bệnh dày sừng ánh sáng chưa hẳn là ung thư, nó được xem là tổn thương giai đoạn tại chỗ ung thư da tế bào gai, nghĩa là các tổn thương được giới hạn tại chỗ và không xâm nhập tới các mô khác.

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh dày sừng ánh sáng là gì?

Bệnh dày sừng ánh sáng khởi đầu bằng lớp da cứng, dày, có vảy, kích thước như cục tẩy bút chì, có thể ngứa hoặc nóng rát ở vùng da bị ảnh hưởng. Theo thời gian, các tổn thương có thể biến mất, to lên, vẫn như cũ hoặc phát triển thành ung thư tế bào gai. Không có cách nào để bạn biết những tổn thương có thể trở thành ung thư hay không.

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh dày sừng ánh sáng bao gồm:

  • Mảng da thô, khô, cứng, đường kính nhỏ hơn 2.5 cm
  • Mảng da từ bằng phẳng đến lồi lên hoặc sưng to trên da
  • Bề mặt cứng giống như mụn cóc trong một số trường hợp
  • Màu sắc đa dạng như màu hồng, đỏ hoặc nâu
  • Ngứa hoặc nóng rát trong vùng da bị ảnh hưởng.

Bệnh dày sừng quang hóa thường xuất hiện ở vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời như khuôn mặt, môi, tai, tay, cánh tay, da đầu và cổ. Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Biểu hiện của bệnh dày sừng ánh sáng là xuất hiện các mảng da khô.

Biểu hiện của bệnh dày sừng ánh sáng là xuất hiện các mảng da khô.

Khi nào nên khám bác sĩ?

Có thể khó phân biệt giữa các điểm không ung thư và các điểm ung thư. Vì vậy, tốt nhất là bạn nên để nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe đánh giá những thay đổi mới trên da. Dưới đây là những biểu hiện bạn cần lưu ý và đi khám ngay.

  • Các mảng bắt đầu chảy máu, lớn hơn, thay đổi màu sắc, cảm thấy mềm hoặc phát triển thành cục
  • Điều quan trọng là phải kiểm tra những thay đổi trên da này, phòng trường hợp chúng có thể do một thứ gì đó nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như ung thư da, gây ra.

Nguyên nhân nào gây ra bệnh dày sừng ánh sáng?

Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh này, nhưng việc tiếp xúc lâu dài với ánh sáng mặt trời có thể coi là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng dày sừng ánh sáng. Bệnh thường gặp ở những người da trắng, mắt xanh ở từ 30 hoặc 40 tuổi trở lên.

Thỉnh thoảng, bệnh dày sừng ánh sáng có thể do việc tiếp xúc nhiều với tia X hoặc một số hóa chất công nghiệp gây ra.

Những ai thường mắc phải bệnh dày sừng ánh sáng?

Những người sống càng gần xích đạo càng dễ bị bệnh dày sừng ánh sáng. Tuy nhiên, nam giới có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn vì họ có xu hướng dành nhiều thời gian ở ngoài trời và ít sử dụng đồ tránh nắng hơn so với phụ nữ. Bạn có thể kiểm soát bệnh này bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hãy tham khảo bác sĩ để biết thêm thông tin chi tiết.

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh dày sừng ánh sáng?

Bạn có nguy cơ cao mắc bệnh này nếu:

  • Lớn hơn 60 tuổi
  • Sống trong vùng khí hậu nhiều nắng
  • Da trắng, mắt xanh
  • Dễ bị cháy nắng
  • Từng bị cháy nắng
  • Thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
  • Nhiễm virus HPV
  • Suy giảm hệ miễn dịch do hóa trị, bệnh bạch cầu, AIDS hoặc dùng thuốc ức chế thải ghép.
Bệnh dày sừng ánh sáng có thể phát triển thành ung thư.

Bệnh dày sừng ánh sáng có thể phát triển thành ung thư.

Điều trị bệnh dày sừng ánh sáng

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán bệnh dày sừng ánh sáng?

Bác sĩ có thể dễ dàng xác định xem bạn có bị bệnh dày sừng ánh sáng hay không bằng cách dùng ánh sáng trắng hoặc kính phóng to để khám, tìm nốt ruồi hoặc sang thương da. Nếu nghi ngờ, bạn có thể làm các xét nghiệm khác chẳng hạn như sinh thiết da. Trong quá trình làm thủ thuật này, bác sĩ sẽ lấy một mẫu da nhỏ để phân tích trong phòng thí nghiệm.

Ngay cả sau khi điều trị bệnh dày sừng ánh sáng, bác sĩ sẽ đề nghị bạn nên tái khám ít nhất mỗi năm một lần để tìm dấu hiệu của ung thư da.

Những phương pháp nào dùng để điều trị bệnh dày sừng ánh sáng?

Bệnh dày sừng ánh sáng có thể được điều trị khỏi trước khi trở thành ung thư da. Bạn có thể lựa chọn điều trị khác nhau phụ thuộc vào tiến triển của sang thương, tuổi tác và tình trạng bệnh. Một số phương pháp sẽ làm tăng độ nhạy cảm với ánh sáng mặt trời, vì vậy bạn hãy gặp bác sĩ để khám da và đặc biệt là thường xuyên dùng dụng cụ bảo vệ tránh ánh nắng mặt trời trong thời gian điều trị.

 Dày sừng ánh sáng cần được điều trị từ sớm.

Dày sừng ánh sáng cần được điều trị từ sớm.

Phương pháp phổ biến điều trị bệnh da bị dày sừng sẽ bao gồm:

  • Phẫu thuật quang đông với nitơ lỏng để phá hủy sang thương da: phẫu thuật quang đông có thể gây đau nhẹ kéo dài đến 3 ngày. Bạn thường mất 7-14 ngày để lành bệnh và có ít hoặc không có sẹo, mặc dù một số người có làn da sẫm màu sẽ xuất hiện mảng da sáng vĩnh viễn
  • Cạo và phẫu nhiệt: bác sĩ sẽ gây tê và dùng một công cụ hình thìa cạo sang thương da. Sau khi cạo, phẫu nhiệt được thực hiện để kiểm soát chảy máu và phá hủy các tế bào bất thường còn lại. Nạo là một cách điều trị nhanh chóng, nhưng có thể gây ra sẹo, đôi khi có thể là sẹo dày. Sẹo có thể gây ngứa hoặc lớn lên theo thời gian, nhưng bạn có thể không cần điều trị
  • Cắt sang thương bằng dao: điều này giúp bác sĩ loại bỏ sang thương da và kiểm tra xem có phải là ung thư tế bào đáy hoặc gai hay không. Bạn sẽ mất 7-14 ngày để lành bệnh và có thể bị sẹo, thay đổi màu sắc làn da;
  • Lột da bằng hóa chất: điều này được thực hiện để làn da mới có thể phát triển và thay thế da bị hư hại
  • Tái tạo bề mặt da bằng laser: một chùm tia ánh sáng laser mạnh (chẳng hạn như cacbon đioxit hoặc laser CO2) được sử dụng để tiêu diệt lớp trên cùng của da, giúp da mới phát triển thay thế cho vùng bị hư hại
  • Điều trị da với các loại thuốc bôi: như fluorouracil (5-FU®), imiquimod (Aldara®), ingenol mebutate (Picato®) và diclofenac (Solaraze®)
  • Sử dụng thuốc và ánh sáng để tiêu diệt tế bào (liệu pháp quang động học): bác sĩ có thể dùng thuốc như là axit aminolevulinic (ALA®), đặt trên da và sau đó kích hoạt với ánh sáng. Ánh sáng làm các thuốc tiêu diệt bệnh dày sừng ánh sáng.

Trị dày sừng ánh sáng bằng kem bôi:

Các loại thuốc mà bác sĩ da liễu kê đơn bao gồm những loại sau đây

  • Kem 5-fluorouracil (5-FU): Bạn bôi kem này một hoặc hai lần một ngày trong 2 đến 4 tuần. Lưu ý, 5-FU không phải là một lựa chọn điều trị cho phụ nữ đang mang thai vì loại thuốc này có thể gây hại cho thai nhi.
  • Diclofenac natri gel: Loại thuốc này ít gây phản ứng da hơn 5-FU, nhưng nó vẫn mang đến hiệu quả điều trị. Bạn sẽ cần phải sử dụng nó hai lần một ngày trong 2 đến 3 tháng. Khi sử dụng thuốc này, bạn phải hạn chế vùng da bôi thuốc khỏi ánh nắng mặt trời. Bạn có thể liên hệ bác sĩ da liễu để biết cách bảo vệ làn da tốt nhất.
  • Kem imiquimod: Đây có thể là một lựa chọn tốt cho da mặt vì bạn có thể thoa một (hoặc hai lần) một tuần. Loại kem này sẽ hạn chế tình trạng mẩn đỏ và đóng vảy. Thời gian điều trị với kem imiquimod có thể kéo dài trong 12 đến 16 tuần. Nếu cảm thấy quá dài, bạn có thể sử dụng thuốc theo cách khác: thoa imiquimod mỗi đêm trong 2 tuần, 2 tuần tiếp theo bạn cho da nghỉ ngơi, sau đó sẽ bôi lại mỗi tối trong 2 tuần tiếp theo.
  • Thuốc mỡ Tirbanibulin: Đây có thể là một lựa chọn để điều trị AK trên mặt và da đầu của bạn. Bạn áp dụng thuốc này trong năm ngày liên tiếp. Sau năm ngày, quá trình điều trị kết thúc.

Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh dày sừng ánh sáng?

Bạn sẽ có thể kiểm soát bệnh này nếu áp dụng các biện pháp sau:

  • Ngồi trong bóng râm, đặc biệt là từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều
  • Không tắm nắng
  • Không tắm nắng trong nhà
  • Mặc quần áo dài tay, đội nón rộng vành và mang kính râm
  • Sử dụng kem chống nắng phổ rộng (UVA/UVB) với SPF 15 hoặc cao hơn mỗi ngày. Để hoạt động ngoài trời lâu hơn, bạn nên sử dụng kem chống nắng với SPF 30 hoặc cao hơn
  • Dùng 2 muỗng canh kem chống nắng cho toàn bộ cơ thể, 30 phút trước khi đi ra ngoài. Bạn cần bôi lại sau mỗi 2 giờ hoặc sau khi bơi hay ra mồ hôi quá nhiều
  • Không cho trẻ sơ sinh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Kem chống nắng nên được sử dụng cho trẻ sơ sinh hơn sáu tháng tuổi
  • Khám da mỗi tháng.
Bạn có thể kiểm soát tình trạng bệnh dày sừng ánh sáng với những phương pháp chăm da.

Bạn có thể kiểm soát tình trạng bệnh dày sừng ánh sáng với những phương pháp chăm da.

Bệnh dày sừng ánh sáng không thường gặp ở Việt Nam, tuy nhiên với đặc điểm khí hậu cận xích đạo phơi sáng nhiều, bệnh có thể mắc phải ở những người thường xuyên tắm nắng, phơi nắng mà không che chắn hoặc không sử dụng kem chống nắng.

Tránh tiếp xúc thời gian lâu dưới nắng không chỉ giúp bạn hạn chế phát triển bệnh dày sừng ánh sáng mà còn giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh khác như ung thư hắc tố, lão hóa da. Do đó, để bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình, hãy cố gắng thực hiện các biện pháp phòng bệnh như sử dụng kem chống nắng, mặc quần áo tránh nắng khi làm việc lâu dưới nắng.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất. Pacific Cross không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.

Để bảo vệ sức khỏe tốt hơn từ hôm nay, bạn đã từng nghĩ đến việc tích lũy một khoản tiền cho bản thân hay chưa? Các gói bảo hiểm sức khỏe được ra đời nhằm giúp mọi người chăm lo nhiều hơn cho bản thân. Thấu hiểu được nỗi lo chung của khách hàng, Pacific Cross xin giới thiệu cùng bạn đọc những gói bảo hiểm sức khỏe phù hợp với mọi đối tượng. Hãy liên hệ cùng chúng tôi hôm nay để nhận được tư vấn và hướng dẫn đăng ký dịch vụ TẠI ĐÂY

Bạn có thể quan tâm chủ đề:

Nguồn tham khảo

Related articles
arrow
arrow
This site is registered on wpml.org as a development site.